Czyli krótki (no dobra, nie do końca) opis zasad, jakimi kierujemy się, gdy oceniamy gry planszowe w swoich recenzjach.

Jak oceniamy przyjemność z gry?

Czyli część najbardziej subiektywna i zależna od zbyt wielu czynników, by brać ją za pewnik przy zakupie gry. Wiadomo, że przyjemność z rozgrywki zależy przede wszystkim od grupy współgraczy z którą się znajdujemy, humoru, ilości wcześniejszych rozgrywek czy nawet jakości ciasta, którym zagryzamy łzy goryczy po przegranej. I oczywiście ilości samych przegranych partii (choć wszyscy możemy udawać, że tak nie jest).

Staramy się jednak zachować zimną krew i oceniamy gry po kilkunastu partiach, rozegranych z różnymi osobami w dłuższych odstępach czasowych. Często okazuje się, że kolejne rozgrywki są ze sobą sprzeczne, ale ich wypadkowa daje już niejakie pojęcie o tym czy po grę będziemy częściej sięgać. W ten sposób powstała skala, która wygląda następująco:

1-3 – poziom przyjemności w którym zaczynamy liczyć kafelki na podłodze lub włosy na rękach, byle tylko nie umrzeć z nudy zanim partia dobiegnie końca. Zazwyczaj wskazówki od zegara stają wtedy w miejscu, natomiast kolano zaczyna nerwowo wybijać takt na podłodze. Pojawia się też chętny na zrobienie przekąsek, a po wszystkim gra ląduje na półce i leży tam do momentu, aż jakaś nowa osoba nie spyta cóż to za ciekawa pozycja. Pytanie to zazwyczaj uruchamia nagłą kreatywność w wymyślaniu powodów, dla których kurz na pudełku nie powinien opaść. Podsumowując, gramy z grymasem na twarzy lub wcale.

9-10 – czyli gra, którą wszyscy wspominają z błyskiem w oku podczas spotkań towarzyskich. Rozgrywka mija zaskakująco szybko i nikt nie wie, gdzie właściwie zniknęły te brakujące 3 godziny. Poziom odczuwania głodu nagle zanika, wszyscy zapominają o posiadaniu pęcherza, natomiast uśmiech jest tematem przewodnim wieczoru. Myślę, że każdy ma teraz w głowie jakiś konkretny tytuł, więc możecie śmiało zastąpić nim liczbę 10 w recenzjach.

Cena/jakość

W tym wypadku sprawa jest już dużo prostsza. Ceny gier planszowych oraz karcianych są bardzo zróżnicowane i oscylują zazwyczaj w granicach liczb 1-3 cyfrowych. Mimo wszystko często zdarza nam się stwierdzić, że gra za 250zł jest jak najbardziej warta swojej ceny. W przeciwieństwie do sytuacji, gdy nie wiemy jakim cudem wydaliśmy 50zł na karty, które okazały się jednorazowe. Więc dla przykładu:

Podejrzewam, że zdarzyło Wam się kupić chipsy za absurdalnie wysoką cenę i otrzymać w gratisie pół paczki powietrza. Załóżmy więc, że jest to 1 na naszej skali. Podsumowując – gra, która kosztuje krocie, a nie oferuje zbyt wiele w zamian.

Pod uwagę bierzemy tutaj wytrzymałość komponentów oraz samego pudełka, pomysł, jakość ilustracji, oryginalność gry i samej mechaniki. Jednocześnie uwzględniamy w tym wypadku grywalność planszówki, ponieważ ciężko jest pożegnać się z kilkudniową wypłatą i powitać grę, która nie posłuży nam dłużej niż godzinę.

W związku z tym, 10 w naszej skali zostaje gra z idealnym stosunkiem jakości do ceny. W przeciwieństwie do przeciwnika napełnia ona nadzieją na długofalową współpracę. Ciężko jest przyczepić się do jej jakości, natomiast na widok cenówki w sklepie musimy przetrzeć oczy ze zdziwienia.

Jak oceniamy gry w kategorii wykonanie/estetyka

W tej kategorii oceniamy gry za ich wygląd, jakość wykonanych grafik oraz estetykę wszystkich komponentów. Dodatkowo, zwracamy również uwagę na literówki, błędy w tłumaczeniu oraz inne nieprzyjemne aspekty tekstowe. W odróżnieniu od poprzedniej kategorii, staramy się już nie brać pod uwagę samej wytrzymałości elementów. Chociaż w niektórych wypadkach ciężko jest odróżnić od siebie te dwie płaszczyzny. Szczególnie, gdy otrzymujemy karty tak słabej jakości, że po kilku rozgrywkach rozpadają się w rękach, niszcząc starannie nadrukowane ilustracje. W związku z tym:

1-3 – to znaczy gra, którą 5-latek jest w stanie stworzyć w paincie, ewentualnie wykonać przy pomocy przedszkolanki na zajęciach plastycznych.

9-10 – w przeciwieństwie do poprzednika, cieszy oczy od samego otwarcia pudełka. Jest wykonana z należytą starannością i zgarnia ochy i achy podczas każdej rozgrywki. Lub wyróżnia się swoją estetyką na tyle, że zachęca do siebie pomimo niewielkich braków ilustracyjnych.

Oceniamy grywalność gry

Grywalność to możliwość wielokrotnego czerpania przyjemności z rozgrywki albo jej brak.

Gry, które są wysoko punktowane w tej kategorii mają zazwyczaj dużą ilość różnych kombinacji, z których korzystać można podczas następnych partii. W skrócie 10 na naszej skali to gra, która nie nudzi się po kilkudziesięciu partiach, więc każda rozgrywka jest pewnego rodzaju zaskoczeniem. Zazwyczaj ma to związek z wysokim poziomem interakcji między graczami, dużą ilością zróżnicowanych kart, różnych zdolności postaci oraz częściową losowością. Takie pozycje to zazwyczaj dobra inwestycja na lata i warto brać je pod uwagę, jeżeli mamy ograniczone miejsce na domowych półkach.

W odróżnieniu od powyższych gier występują te mniej grywalne, które po kilku partiach nie potrafią już niczym zaskoczyć. Wszystkie ruchy zdają się być zaplanowane i mechaniczne, przez co zanika przyjemność z kombinowania. Dają one radę szczególnie podczas gry z dziećmi, ale sprawiają wrażenie zabijacza czasu, a nie faktycznej zabawy. Dokładnie tak wygląda definicja 5 w naszej skali.

Kolejnym rodzajem gier są tzw. jednostrzałówki, czyli tytuły które zupełnie nie nadają się do ponowienia. Chyba, że wylądują ukryte gdzieś za szafą i zdążymy całkowicie o nich zapomnieć, zanim postanowimy się ich pozbyć. Do tego grona należą wszelkie gry z zagadkami, a także kartami, których znajomość odbiera przyjemność z późniejszej rozgrywki. Takie gry oceniamy na 1.

Interakcje

Na pewno znajdą się tutaj amatorzy samotnych rozgrywek, ale my wolimy dzielić się radością (albo złością) z rozgrywki z innymi. Dlatego też wysoko oceniamy gry, które cechuje duża zdolność do nawiązywania interakcji między współgraczami. W związku z tym:

1-3 – czyli gry, które można spokojnie rozegrać samodzielnie, czasem zastępując towarzyszy graczami widmo. Często są to tytuły w których słowa są zbędne, a każdy toczy własną wojnę nie zwracając uwagi na pozostałych. Nie ma tu potrzeby zaglądania na stanowiska współgraczy, bo i tak nic to nie zmieni w przebiegu gry.

8-10 – gry z bardzo dużym wpływem interakcji na przebieg wydarzeń. Często jest to interakcja negatywna, która pozwala oddalić przeciwnika od wygranej (taką lubimy najbardziej). Musimy tutaj koncentrować się nie tylko na sobie, ale przede wszystkim na rywalach i ich postępach, aby przeszkodzić im w najbardziej odpowiednim momencie. Znajdują się tutaj także gry z przewagą interakcji pozytywnej, czyli wszelkie tytuły kampanijne, w których wszyscy gracze grają wspólnie przeciwko grze.(te lubimy troszkę mniej).

Skalowalność

Każda gra ma z góry założoną ilość graczy, która może wziąć udział w rozgrywce. Jednak często zdarza się, że te dane nie do końca pokrywają się z rzeczywistością. Zazwyczaj jest to widoczne w przypadku rozgrywek 2-osobowych, gdy gra zupełnie traci swój sens, który miała podczas partii rozgrywanej w 5 osób.

Dlatego najniżej oceniamy gry, które odbierają przyjemność z rozgrywki w jednej z sugerowanych przez producenta kombinacji ilości graczy. Przykładowo: 1 w skali otrzymuje tytuł, który zupełnie traci balans w przypadku gry 2-osobowej. Lub gdy regrywalność przy takich rozgrywkach spada do minimum.

10 punktów w skali otrzymuje planszówka, która jest idealnie zbilansowana pod każdą możliwą ilość graczy. Nie ma znaczenia czy gramy w 2 czy 5 osób – sprawia jednakową przyjemność i jest jednakowo przewidywalna.

Przejrzystość zasad

Czyli nic innego, jak dokładnie opisane w instrukcji zasady, zasobność w materiały dodatkowe oraz podpowiedzi. Nie zawsze ma to związek z niskim progiem wejścia danego tytułu. Istnieją ciężkie gry, które mają idealnie skonstruowane pomoce i pięknie wytłumaczone przykłady w obszernej instrukcji. Dlatego wysoko oceniamy gry w tej kategorii za taką właśnie dostępność w możliwości zrozumienia zasad.

Niskie noty otrzymują natomiast planszówki z niezrozumiałymi zasadami, nieczytelną instrukcją, brakiem sekcji FQ i nieścisłościami podczas rozgrywki, których nie da się rozwiązać bez pisania maili do producenta.